369

Misyonerler, neşr ederek bedâva dağıtdıkları [sayısı çok büyük rakamlara varan] kitâbları, Avrupada kendi milletlerine dağıtmayıp, diğer memleketlere göndermekdedirler. Kendileri, bulundukları devletin kanûnlarına tâbi’ olmadıkça, bir diğer Avrupa memleketine aslâ sokulmuyor, hele kendi dinlerini yaymağa cesâret edemiyorlardı. [Katolik misyonerlerin, protestan olan memleketlerde katolikliği yaymalarına, protestan misyonerlerin de, katolik memleketlerde protestanlığı yaymalarına aslâ izin verilmemekdedir.] Böyle bir hareket görüldüğü anda, devletin polis kuvvetleri vâsıtası ile memleketden sürülüp, hudûd dışı edilmekde idiler. Bu misyonerler gitdikleri her Avrupa memleketinde, horlanıp, hakîr görülerek aşağılanmışlardır.

Misyonerler [ve ingiliz müstemlekeler nezâretinin câsûsları], Osmânlı devletinin, İslâmiyyetin dışındaki diğer dinlere tanımış olduğu serbestlikden istifâde etmesini çok iyi bildiler. Kırk elli seneden beri, Osmânlı devletinin himâyesinde olan memleketlere sızdılar. Değişik yerlerde, mektebler kurup, gûyâ insanlığa hizmet için, halkın çocuklarını bedâva okutuyoruz diyerek, ba’zı câhilleri aldatdılar. Her memleketde câhiller, dinlerinin emrlerini ve vazîfelerini lâyıkı ile bilmedikleri için, bilhâssa protestanlık teşkilâtının maddî sermâyesi çok büyük olduğundan, protestanlığı kabûl edenlere aylık ve yıllık maâşlar bağladılar. Bununla da kalmayıp, elçilik ve konsolosluklar vâsıtası ile, protestan olanlara, çeşidli devlet kademelerinde, vazîfeler almalarına da yardım etdiler. Anadolu ve Rumelideki Osmânlı tebe’asından, ba’zı saf hıristiyanları iğfâl edip, kendilerine bağlamağa muvaffak oldular. Fekat bunları altınla, parayla aldatıp kendilerine bağladıklarından arzû etdikleri derecede istifâde edemediler. Elhamdülillah ki, şöhretli ve tanınmış bir müslimânı dahî iğfâl etmeğe [aldatıp hıristiyan yapmağa] muvaffak olamamışlardır.

Misyonerler, müslimânları aldatmak için 1282 [m. 1866] senesinde İstanbulda basdırdıkları Türkçe İncîlin sonunda (Bu kitâb, Alî beğin tercemesi ve Türâbî efendinin himmeti ile dahâ önce basılan nüshanın müsahhah, düzeltilmiş hâlidir) ibâresini yazmışlardır. Bu yazı ile güyâ, ba’zı müslimânları aldatmağa muvaffak olduklarını açıklamışlardır. O târîhlerde birkaç yüz altın karşılığı, İncîli terceme eden kimseyi biz biliyoruz. Fekat protestanlığı kabûl etdiği meçhûldür. Ayrıca, Alî beğ nâmında bu işe ehl, tanınmış bir kimse bulunmadığından, sahte bir ism olması ihtimâli de hiç uzak değildir. Çünki tanınmış bir kimse olsa, herkesin tanıdığı lakabı ile yazılması îcâb ederdi. Türâbî efendiye gelince, Mısrda oturan ve bir protestan kızı ile evli olan bu kimsenin, onlara böyle bir hizmetde bulunması şaşılacak birşey değildir.

Sesli Okuma
DEVAMBİTİR
(1/5) Okuma ayarları →

(2/5) Kitap ve sayfa numarası seçimi

(3/5) Bölümler arasında dinamik geçiş

(4/5) Önceki veya sonraki bölüm ve sayfalar
(5/5) Sesli okuma ve yazı takibi
15 saniye geri alabilme.